تأمین مالی چیست؟ دو روش جدید و آسان تأمین مالی

تامین مالی به مجموعه فرایند هایی گفته می شود که یک شرکت تجاری یا کسب و کار برای فعالیت های تجاری خود به آن نیاز دارد. در حالت کلی این نیاز مالی می تواند از دو طریق ایجاد بدهی و حقوق صاحبان سهام تامین شود. آن چیزی که باید بدانید این است که برای هر کدام از این مسیرها، ابزارهای مختلفی وجود دارد که هر کدام از آنها مزایا و معایب خاصی دارند. ما در این مقاله قصد داریم این ابزارها را مورد بررسی قرار دهیم و در انتها سعی کنیم بهترین این ابزارها را بر اساس نیاز شرکت و نوع تامین مالی معرفی کنیم.

آن چیزی که در همین ابتدا باید بدانید این است که انتخاب مسیر تامین مالی و ابزار مربوط به آن  فاکتورهای بسیاری وجود دارد. میزان گردش مالی شرکت، نوع فعالیت تجاری، حجم نیاز مالی برای انجام فعالیت مورد نظر و همچنین نحوه سودآوری را می توان از جمله مهمترین این فاکتورها دانست. هر شرکت یا کسب و کاری بر اساس این فاکتورها می تواند سراغ بهترین مسیر و ابزار برود، بنابراین عملا نمی توان به صورت کلی یک روش برای تامین سرمایه تمامی شرکت ها و فعالیت های اقتصادی در نظر گرفت. با این حال شناخت روش های مختلف می تواند دید خوبی به ما در انتخاب بهترین آن ها ارائه دهد.

تامین مالی از طریق حقوق صاحبان سهام

تامین مالی از طریق صاحبان سهام

نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که حق مالکیت شرکت یا کسب و کار از جمله مهمترین ابزار و عناصری است که در اختیار آن شرکت قرار دارد. در واقع یک شرکت تجاری می تواند با فروش بخشی از سهام مالکیت شرکت خود نیاز مالی مورد نظر را تامین کند.

این روش به اندازه ای مهم و کارآمد است که به شکل های مختلف در سراسر جهان اجرایی می شود. مسلما شما با مفهوم بورس و بازارهای مالی این چنینی آشنایی دارید. این نوع بازارهای مالی را می توان از جمله مهمترین ابزار برای تامین مالی دانست. در این روش شرکت با فروش درصدی از سهام مالکیت خود بر اساس قیمت گذاری صورت گرفته سعی می کند نیاز مالی را تامین کند.

مهم ترین مزیت تامین مالی از طریق فروش سهام و مالکیت شرکت این است که عملا بدهی ایجاد نمی شود و نیازی به بازگشت سرمایه به سهامداران نیست. اما در عین حال از دست رفتن بخشی از مالکیت شرکت را می توان بزرگترین عیب این روش در شکل های مختلف دانست. در واقع در این حالت شرکت به جای یک گروه سهامدار مشخص، باید نسبت به پرداخت سود سهامداران مختلف اقدام کند.

همچنین خرید ساده و قابل انتقال بودن سهام خریداری شده مهم ترین مزیت برای سهامداران در این حالت محسوب می شود. اما باید قبول کرد که سهامداران در این حالت به جز سود، در ضرر شرکت نیز سهیم هستند. بنابراین ریسک این نوع سرمایه گذاری قابل توجه است.

دو نوع از تامین سرمایه به شکل حقوق صاحبان سهام

شرکت ها و کسب و کارهای مختلف می توانند از دو طریق نسبت به تامین مالی از مسیر حقوق صاحبان سهام اقدام کنند. در حالت اول شرکت درصدی از سهام خود را به عنوان عرضه اولیه در بازارهای مالی مانند بازار بورس به فروش می رساند. همچنین این احتمال وجود دارد که شرکت به صورت خصوصی اقدام به جذب سرمایه گذار و فروش سهام خود کند.

در هر صورت، شرکت با فروش درصدی از مالکیت خود سعی در جذب و تامین مالی مناسب برای انجام یک پروژه یا فعالیت نجاری دارد. همانطور که گفتیم در این حالت سرمایه گذار با در اختیار گرفتن درصدی از سهام شرکت در سود و زیان آن شرکت سهیم می شود.

نکته دیگر این است که با افزایش یا کاهش ارزش کلی شرکت، قیمت هر واحد سهم تغییر می کند. از این رو سهامداران می توانند با انتقال سهام خود با قیمتی بالاتر، سودآوری خوبی برای خود داشته باشند. تنها تاثیر این انتقال برای شرکت، تغییر سهامداران است و هیچ آورده نقدی یا کاهش سرمایه ای برای آن به همراه ندارد. در واقع شرکت در خصوص این نوع معاملات ثانویه دخیل نخواهد بود.

مسیر دیگر برای جذب و تامین مالی از طریق حقوق صاحبان سهم، افزایش سرمایه یا جذب سرمایه مجدد از سهامداران است. در این حالت روش های مختلفی وجود دارد. به طور کلی شرکت می تواند برای افزایش گردش مالی یا تامین مالی مورد نظر خود اقدام به فروش مجدد سهام مالکیت میان سهامداران خود اقدام کنند. بدین ترتیب شرکت تجاری همواره می تواند بر اساس ابزار مالکیت خود اقدام به جذب مالی کند.

نکته بسیار مهمی که باید در این خصوص به آن توجه داشته باشید این است که مالکیت مانند یک ابزار مهم اما از بین رفتنی عمل می کند. با فروش سهام با وجود این که امکان تامین مالی به سرعت و بدون ایجاد بدهی فراهم می شود، اما مالکیت سهام میان چندین سهامدار تقسیم می شود و این چیزی نیست که سهامداران و مالکان اصلی از آن خوششان بیاید.

تامین مالی بر اساس ایجاد بدهی

تامین مالی بر اساس بدهی

یکی دیگر از روش های تامین مالی را می توان ایجاد بدهی از طرق مختلف دانست. ایجاد بدهی بدین معنی است که شرکت یا کسب و کار تجاری با تعهد به بازگشت سرمایه اقدام به جذب آن می کند. مسلما می توان دریافت وام از بانک ها و صندوق های سپرده گذاری را به عنوان واضح ترین نمونه ایجاد بدهی برای تامین مالی دانست. در واقع شرکت تجاری برای تامین مالی مورد نیاز خود می تواند از طریق دریافت وام های مختلف بانکی اقدام کند.

در این روش شرکت تجاری موظف به بازگشت اصل و سود توافق شده در زمان مقرر خواهد بود. مهم ترین مزیت این مسئله این است که شرکت مالکیت خود را حفظ می کند، اما در عین حال برای تراز مالی خود یک بدهی نسبتا سنگین و بلند مدت ایجاد می کند.

مهم ترین نکته ای که در این بین باید به آن توجه داشته باشید این است که تامین مالی از این طریق به شکل های مختلفی امکان پذیر است. ممکن است شرکت تجاری یک سرمایه گذار خصوصی و مهم برای خود پیدا کند و نسبت به دریافت وام از طریق آن اقدام کند. در این حالت، آن فرد سرمایه گذار نقش بانک را ایفا می کند. در نظر داشته باشید که بر اساس قوانین اقتصادی و آن چیزی که در جامعه وجود دارد، امکان ایجاد بدهی بدون پرداخت سود وجود ندارد.

در واقع هیچ سرمایه گذار یا بانکی بدون دریافت سود مشخص هنگام بازگشت اصل سرمایه اقدام به وام دهی نخواهد کرد. این اصلی است که در تمامی دنیا اجرا می شود. مگر این که آن شرکت تجاری و یا آن کسب و کار تحت قوانین حمایتی خاصی قرار بگیرد و دولت یا حکومت بخواهد بدون دریافت سود به آن کمک کند. البته باید گفت که چنین شرایطی معمولا ایجاد نمی شود و همواره دولت ها سود خود را از این نوع تامین مالی، ایجاد می کنند.

 مهم ترین عیب تامین مالی از طریق ایجاد بدهی

معایت تامین مالی از طریق بدهی

همانطور که می دانید روشی را نمی توان برای تامین مالی پیدا کرد که خالی از عیب باشد. مسلما در خصوص ایجاد بدهی نیز می توان همچنین ایده و نظری داشت. اولا باید در نظر داشته باشید که ایجاد بدهی همراه با پرداخت سود خواهد بود. یعنی علاوه بر میزان سرمایه ای که به عنوان بدهی دریافت شده، باید سودی به آن اضافه شود و این مسئله می تواند برای توان مالی شرکت سخت باشد. اما در نظر داشته باشید با پرداخت سود و اصل سرمایه به عنوان بدهی، تامین مالی بدون از دست رفتن درصدی از سهام مالکیت ایجاد می شود.

در کنار این مسئله می توان عبور از شرایط سختی بانکی و جلب رضایت آن را از مهم ترین معایب این روش دانست. این سختی با افزایش میزان وام درخواستی، بیشتر می شود و شرکت سخت تر می تواند اعتماد بانک را به خود جلب کند. به طور مثال شرکتی به دنبال تامین مالی ده میلیارد تومانی است. برای این کار باید ضمانت های لازم را به بانک ارائه دهد و تمامی مسیرهای قانونی آن را انجام دهد. نکته ای که وجود دارد این است که مدت زمان اتمام مراحل تا زمان پرداخت وام نسبتا طولانی است و همین فاصله زمانی بر اساس مفهوم تورم و کاهش ارزش ریال می تواند تاثیر منفی در ادامه پروژه و فعالیت تجاری آن داشته باشد.

همچنین اگر سرمایه گذار یا همان ارائه دهنده وام یک فرد خصوصی باشد ممکن است سخت گیری های بیشتری نیز اعمال کند. این نوع مسائل را می توان از مهم ترین معایب تامین مالی از طریق ایجاد بدهی دانست. حال این سوال ایجاد می شود با توجه به معایب و مزایای گفته شده مسیرهای ایجاد بدهی و حقوق صاحبان سهام، کدام روش برای یک شرکت تجاری می تواند مناسب باشد؟

کرادفاندینگ، مسیر مطمئن تر برای تامین مالی

کرادفاندینگ (تامین مالی جمعی) مسیری جدا از حقوق صاحبان سهام یا ایجاد بدهی محسوب نمی شود. در تعریف کرادفاندینگ می توان گفت که در این روش سرمایه گذاران خرد و کلان در کنار یک دیگر سعی می کنند نسبت به تامین مالی یک شرکت تجاری اقدام کنند. بازار بورس و سرمایه گذاری نمونه بارزی از کرادفاندینگ است.

اما مسئله ای که در خصوص این بازار وجود دارد این است که تمامی شرکت ها و کسب و کارها به خصوص آن دسته از شرکت هایی که گردش مالی بالایی ندارند و به عنوان یک کسب و کار متوسط یا کوچک شناخته می شوند، امکان ورود به بازار بورس و سرمایه گذاری را ندارند. همچنین این شرکت ها مسیر بسیار سخت تری را برای دریافت وام های بانکی باید طی کنند و احتمال موفقیت آن ها در این مسیر بسیار کم تر از شرکت های تجاری معتبر و بزرگ است.

اقتصاد امروزه متوجه شده است که درصد بالایی از گردش مالی را می توان در میان همان کسب و کارهای کوچک و شرکت های تجاری متوسط پیدا کرد. در واقع شاید هر کدام از این کسب و کارها گردش مالی چشم گیری نداشته باشند، اما مجموع این شرکت ها می توانند رقم قابل توجهی از منابع مالی اقتصادی را در اختیار خود داشته باشند. بنابراین حفظ و گسترش این شرکت ها و کمک به آنها می تواند مسیر خوبی برای اقتصاد کلان ایجاد کند.

اما سیاست های بانکی و عدم اعتماد سرمایه گذاران کلان مانع از این می شود که یک شرکت تجاری متوسط یا کوچک بتواند به درستی نسبت به تامین مالی خود اقدام کند. اینجاست که مفهوم جدیدی از کرادفاندینگ مبتنی بر ایجاد بدهی تعریف می شود. در این تعریف سرمایه گذاران خرد و کلان در کنار یک دیگر می توانند بر اساس اعطای وام نیاز مالی شرکت های متوسط و کوچک را برطرف کنند. در واقع در این حالت یک بانک یا یک سرمایه گذار کلان وجود ندارد، بلکه این تعداد بالایی از افراد تحت عنوان سرمایه گذاران خرد در کنار یک دیگر این نیاز مالی را تامین می کنند. در این حالت هر کدام از سرمایه گذاران (بر اساس میزان نسبتا کم سرمایه ای که در اختیار شرکت قرار می دهند) می توانند ساده تر اعتماد کنند. بنابراین تامین مالی شرکت متوسط در کوتاه ترین زمان ممکن و به ساده ترین حالت اتفاق می افتد.

کرادفاندینگ در پلتفرم دونگی

همانطور که عنوان کردیم کرادفاندینگ در شکل و حالت جدید آن می تواند کمک بزرگی به شرکت های متوسط و کوچک کند. در واقع در این روش سرمایه مورد نیاز شرکت ها به سرعت و به شکل ساده ای تامین می شود. در ایران این روش بر اساس پلتفرم دونگی امکان پذیر شده است.

در این پلتفرم سرمایه گذاران می توانند طرح های اقتصادی مختلفی را از شرکت های ریز و درشت مشاهده و مطالعه کنند. در این طرح های توجیهی و اقتصادی عنوان شده است که چه میزان سرمایه برای چه فعالیت تجاری لازم است. همچنین عنوان می شود که در صورت محقق شدن اهداف و تامین مالی چه میزان سود برای شرکت به همراه خواهد داشت. این سود همان میزانی است که قرار است در زمان تسویه اصل سرمایه به سرمایه گذاران پرداخت شود.

با نگاه به پلتفرم دونگی و طرح های ارائه شده در آن می توان به چند نکته مهم رسید:

• سرمایه گذاران می توانند با کمترین هزینه ممکن (۵۰۰ هزار تومان) اقدام به سرمایه گذاری کنند.
• طرح های ارائه شده با درصد سودآوری بالاتر از درصد تورم ارائه می شود.
• دوره سرمایه گذاری به صورت متنوع در اختیار سرمایه گذاران است. به طوری که افراد می توانند میان طرح هایی دارای دوره سرمایه گذاری دو ماه تا ۱۲ ماه انتخاب داشته باشند.
• شرکت تجاری و کسب و کار مورد بررسی نهادهای ناظر و گروه دونگی قرار می گیرد. گزارش این بررسی ها به شکل تخصصی و مالی در اختیار سرمایه گذاران و عموم افراد قرار دارد.
• ضمانت بازگشت اصل سرمایه برای تمامی طرح ها وجود دارد.
• برخی از طرح ها علاوه بر ضمانت بازگشت سرمایه، دارای ضمانت سود اعلام شده نیز هستند.
• این سرمایه گذاری برای افراد فاقد کارمزد و مالیات است.

این ها از مهم ترین مزایایی است که می توان برای سرمایه گذاری از طریق پلتفرم دونگی اقدام کرد. شرکت ها نیز بدون این که بخواهند درگیر مسیرهای مختلفی از جمله ورود به بازار بورس و سرمایه، دریافت وام از بانک  و ده ها روش دیگر شوند، می توانند با ارائه ضمانت های معتبر و طرح توجیهی خود نسبت به تامین مالی اقدام کنند.

نیاز به سرمایه گذار دارم

نتیجه گیری

ما در این مقاله دانستیم که مسیرهای مختلفی را می توان برای تامین مالی شرکت ها پیشنهاد کرد. این مسیرها می تواند شامل ایجاد بدهی و یا استفاده از حقوق صاحبان سهام است. هر کدام از این مسیرها معایب و مزایای خاص خودش را دارد. هر شرکت بر اساس میزان گردش مالی و هدفی که دنبال می کند سراغ یکی از آن ها برود.

اما مسئله ای که باید توجه داشته باشید این است که شرکت های کوچک و متوسط انتخاب چندانی ندارند. سیستم اقتصاد سنتی به نحوی ایجاد شده است که شرکت های تجاری کوچک تر در آن از بین می روند. اما اقتصاد امروز دانسته است که سرمایه اصلی در دل همین شرکت ها جریان دارد. از این رو با بازتعریف مجدد مفاهیمی مانند کرادفاندینگ سعی کرده است سرمایه های خرد را برای این شرکت ها مجموع کند و نسبت به تامین مالی آن ها اقدام کند.

دونگی یکی از مهم ترین و معتبرترین پلتفرم هایی است که در این حوزه در ایران فعالیت می کند. این پلتفرم تحت نظارت نهاد های معتبر و قانونی مانند سازمان فرابورس فعالیت دارد. از این رو می توان به آن و طرح های ارائه شده توسط آن اعتماد کرد.

سوالات متداول

بهترین روش تامین مالی برای شرکت های کوچک و متوسط تجاری کدام است؟

این شرکت ها به علت پایین بودن گردش مالی و ده ها مورد دیگر کمتر می توانند از روش هایی مانند بازار بورس، دریافت وام های کلان بانکی و… استفاده کنند. برای این دست از شرکت ها کرادفاندینگ می تواند مسیر مناسبی محسوب شود.

حداقل سرمایه مورد نیاز برای سرمایه گذاری در دونگی چقدر است؟

هر فرد می تواند با حداقل ۵۰۰ هزار تومان و بدون پرداخت کارمزد و یا مالیات نسبت به سرمایه گذاری در طرح های مختلف ارائه شده اقدام کند.