وقتی صحبت از عایق‌کاری حرارتی و صوتی ساختمان‌ها و صنایع باشد، دو گزینه همیشه در صدر فهرست قرار دارند: پشم سنگ و عایق الاستومری. این دو عایق خواص مطلوبی دارند که آن‌ها را در برابر رطوبت، حرارت و صدا مقاوم می‌کند. مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند؛ اما از کجا بدانیم کدام‌یک برای پروژه ما بهتر است؟ اگر در مرحله انتخاب عایق مناسب هستید و بین عایق پشم سنگ و عایق الاستومری تردید دارید، این راهنما به شما کمک می‌کند تا با مقایسه دقیق ساختار، عملکرد، روش نصب و اجرا و قیمت این دو ماده، انتخابی هوشمندانه و اقتصادی داشته باشید.

ویژگی‌های پشم سنگ کاربردهای آن

پشم سنگ (Rockwool) یکی از پرکاربردترین عایق‌های معدنی در جهان است که آن را از ذوب کردن نوعی سنگ آتشفشانی به نام بازالت در دمای ۱۴۰۰ درجه سانتی گراد تولید می‌کنند. در این فرآیند، سنگ به الیاف بسیار ریز تبدیل می‌شود و ساختار فیبری با مقاومت بالا در برابر حرارت، صوت و آتش از آن حاصل می‌شود.
عایق پشم سنگ را در اشکال مختلف مانند تخته‌ای، لوله‌ای، لحافی و فله‌ای برای عرضه آماده می‌کنند و در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی، پالایشگاه‌ها، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و تأسیسات حرارتی – برودتی از آن بهره می‌برند. این عایق علاوه بر مقاومت حرارتی بالا، ضریب جذب صدای بسیار خوبی دارد و انتخابی محبوبی در استودیوها، اتاق‌های کنفرانس، دیوارهای مشترک و سقف‌های کاذب محسوب می‌شود.

عایق الاستومری چیست و چه کاربردهایی دارد؟

عایق الاستومری (Elastomeric Insulation) نوعی عایق پلیمری و سلول‌های بسته است که ساختار منسجمی دارد. از ویژگی‌های برجسته این عایق، می‌توان به مقاومت فوق‌العاده در برابر رطوبت، بخار و نفوذ هوا اشاره کرد که در سیستم‌های تهویه مطبوع (HVAC)، تاسیسات ساختمانی و لوله‌های سرد و گرم و سردخانه‌ها کاربرد دارد.
در مقایسه با عایق‌های سنتی، انواع عایق الاستومری که در قالب‌های رولی، لوله‌ای یا ورقه‌ای (تخت) روکش‌دار در بازار موجودند، نیازی به پوشش ثانویه برای محافظت در برابر رطوبت ندارد و این مزیت آن‌هاست که باعث صرفه‌جویی در هزینه و زمان اجرا می‌شود.

مقایسه ساختار و ویژگی‌های فنی پشم سنگ و عایق الاستومری

کارفرمایان و مجریان باهوش موقع انتخاب عایق به جز قیمت متریال و محاسبه هزینه اجرا، تفاوت‌های مهم در ساختار، عملکرد حرارتی، مقاومت صوتی، واکنش در برابر رطوبت، وزن، انعطاف‌پذیری، ایمنی در برابر آتش و سایر فاکتورهای فنی را هم در نظر می‌گیرند. در این بخش، این دو عایق را از جنبه‌های کلیدی مورد بررسی قرار می‌دهیم تا تصمیم بهتری برای آینده ساختمانتان بگیرید.

ساختار و مواد اولیه

پشم سنگ از الیاف معدنی ساخته می‌شود که در فرآیند صنعتی به‌ صورت رشته‌های نازک درآمده و با رزین‌های مقاوم به شکل‌های گوناگون قالب‌گیری می‌شوند. در مقابل، عایق الاستومری نوعی فوم انعطاف‌پذیر بر پایه لاستیک‌های مصنوعی است که به شکل سلول‌های بسته ساخته می‌شود تا مانع عبور رطوبت و بخار شود.

مقاومت حرارتی

مقاومت حرارتی پشم سنگ و تحمل دمایی آن بین ۷۵۰ تا ۱۱۰۰ درجه سانتی‌گراد است که از آن گزینه‌ای عالی برای محیط‌هایی با حرارت بالا یا در معرض آتش می‌سازد. اما متریال الاستومری مقاومت حرارتی پایین‌تری دارد (حدود -۵۰ تا +۱۲۵ درجه سانتی‌گراد) که برای پروژه‌های تاسیساتی و لوله‌های سرمایش، گرمایش و HVAC آن را ایدئال می‌کند.

عایق صوتی

پشم سنگ با بهره‌مندی از ساختار فیبری و متخلخل، قدرت جذب صوت بسیار بالایی دارد و در پروژه‌های آکوستیکی آن را در اولویت قرار می‌دهند. عایق الاستومری هم با وجود ساختار سلول بسته، جاذب صداست اما قدرت آن در ممانعت از انتقال صوت کمتر از پشم سنگ است. این عایق، بیشتر برای کنترل لرزش در لوله‌ها به‌کار می‌رود و اهداف آکوستیکی را کاملا پوشش نمی‌دهد.

مقاومت در برابر رطوبت و بخار

پشم سنگ و عایق الاستومری، هر دو جاذب رطوبت هستند. با این حال، پشم سنگ برای استفاده در محیط‌های مرطوب نیاز به روکش آلومینیوم یا پوشش ضد آب دارد، ولی عایق الاستومری ذاتاً ضد بخار و رطوبت است و نیازی به لایه محافظ ثانویه ندارد.

وزن و انعطاف‌پذیری

وزن پشم سنگ سنگین‌تر و بافت آن سخت‌تر از عایق الاستومری است؛ همچنین شکل‌دهی آن در فضاهای کوچک و پیچیده دشوارتر است. در مقابل، الاستومری سبک و منعطف است و برای کانال‌کشی، زانویی‌ها، اتصالات و مکان‌های تنگ بسیار مناسب است.

واکنش در برابر آتش

پشم سنگ از نظر اشتعال در کلاس A1 اروپا دسته‌بندی شده، دود سمی تولید نمی‌کند و در برابر شعله مقاوم می‌ماند. عایق الاستومری بسته به نوعی که دارد، ممکن است خودخاموش‌شونده باشد اما در صورت آتش‌سوزی دود تولید می‌کند و از آن ترکیبات سمی آزاد می‌شود.

جدول مقایسه پشم و سنگ و عایق الاستومری

بررسی قیمت انواع عایق ساختمانی و صنعتی

تا اینجا شناخت خوبی از ساختار، مزایا و کاربردهای دو عایق پرکاربرد یعنی پشم سنگ و الاستومری کسب کردید. اما عامل مهم دیگری که در تصمیم‌گیری نقش دارد، قیمت عایق‌هاست. در ادامه، نگاهی به عوامل مؤثر در قیمت پشم سنگ و عایق الاستومری می‌اندازیم.

قیمت پشم سنگ در بازارهای ایران

قیمت پشم سنگ ایران به عواملی از جمله نوع محصول و نحوه عرضه آن، چگالی، ضخامت، برند تولیدکننده و حتی وضعیت بازار مواد اولیه مانند بازالت و رزین بستگی دارد. اجرای این عایق‌ها نیز هزینه مجزایی دارد که بسته به نوع پروژه، متغیر است. بنابراین هنگام خرید عایق پشم سنگ، صرفاً به عدد اولیه قیمت نگاه نکنید و تمام ملاحظات فنی و اجرایی را در نظر بگیرید.

قیمت عایق الاستومری

در مورد عایق الاستومری، تنوع در شکل محصول (رولی، لوله‌ای، با روکش آلومینیوم، مشبک‌ و…) و کشور سازنده (ایرانی یا وارداتی) نقش مهمی در تعیین قیمت دارد. این عایق‌ها سبک هستند و فرآیند اجرای آسان و سریعی دارند، بنابراین؛ هزینه‌های جانبی آن‌ها در مقایسه با پشم سنگ پایین‌تر است. برای انتخاب صحیح، توصیه ما این است که لیست قیمت عایق الاستومری را از فروشندگان معتبر یا مشاوران فنی کارا انرژی ماندگار بگیرید با توجه به نیاز پروژه، بهترین گزینه را انتخاب کنید.

جمع بندی

با شناخت دقیق تفاوت‌های فنی، مزایا و قیمت پشم سنگ و عایق الاستومری، می‌توان به راحتی انتخابی متناسب با نیازهای پروژه داشت. برای اطمینان بیشتر، از مشاوره تخصصی مجموعه‌های معتبر مانند کارا انرژی ماندگار بهره‌مند شوید.