دستیابی به ایمنی، سلامت، بهداشت، آسایش و آرامش و هزینه مناسب در فعالیت های ساختمان سازی کشور‌های مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین منظور مجموعه ای از ضوابط فنی، اجرایی و حقوقی در طراحی، بازرسی و انجام عملیات ساختمانی تنظیم و در اختیار سازندگان قرار داده می‌شود که مقررات ملی ساختمان نامیده می‌شود.
بهترین مهندسین ساخت و ساز همواره سعی می کنند علم و دانش خود را با مطالعه جدیدترین مطالب در این زمینه به روز کنند. از جمله بهترین منابع می توان به کتاب طراحی اتصالات فولادی اشاره کرد. آشنایی با ارتباط بین مقررات ملی ساختمان و خسارات ناشی از زلزله جهت جلوگیری از وقوع حوادث جبران ناپذیر نیز بسیار ضروری می باشد.
لزوم وجود مقررات ملی ساختمان
انجام عملیات ساختمانی مانند تخریب بنا، نوسازی، گسترش و توسعه بنا، تعمیر و مرمت کردن، تغییر کاربری و بهره برداری از آن طبق قوانین و مقررات ملی ساختمان سازی انجام می‌شود. با دانلود استاندارد ۲۸۰۰ میتوانید بر این ضوابط به منظور تأمین ایمنی ساختمان و افراد، به صرفه بودن برای جامعه و ایجاد فضایی امن و بهداشتی اشراف کامل پیدا کنید. تسلط بر مفاد این استاندارد به خصوص برای فعالان حوزه ساخت و ساز بسیار مهم بوده و از هزینه های ناشی از تخلفات ساخت جهت گرفتن اسناد و مدارک ملک جلوگیری می کند.
علاوه بر این ساخت و ساز ایمن نیاز به ایجاد و افزایش مقاومت در ساختمان دارد. به همین علت قرار دادن مبحث درسی با نام مقررات ملی ساختمان در دانشگاه ها و آشنایی دانشجویان رشته های عمران و ساختمان سازی با آن ها یک ضرورت است. آگاهی و اطلاعات کافی در این باره منجر به ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله شده و در نهایت از وقوع آسیب های جدی جانی و مالی به میزان بالا پیشگیری خواهد شد.
مباحث ملی ساختمان سازی در ۲۲ مبحث مختلف با تشکیل کمیته های تخصصی جداگانه تنظیم و در اختیار فعالان این حوزه اعم از مهندسین و پیمانکاران قرار داده شده است. مسئولیت تدوین این مقررات بر عهده وزارت مسکن و شهرسازی است.
ایمن‌سازی سازه ها در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله موضوعی است که با توجه به زلزله خیز بودن کشورمان از گذشته مورد بحث و بررسی بوده است. جدی بودن این موضوع به حدی است که در هر دوره با افزایش میزان اهمیت ایجاد ایمنی بیشتر و بالا بردن سطح مقاومت سازه در برابر حوادث طبیعی، قوانین ایمن‌سازی در برابر خطرات زلزله در مباحث مختلف طراحی و تعیین شده است.
با توجه به تحقیقات انجام شده، بسیاری از کشور‌های اروپایی با وضع کردن این قوانین و رعایت آن‌ها موفق شده اند تا با کمترین میزان خسارت از سازه ها و افراد زیادی در این باره محافظت کنند.
هدف و کاربرد مقررات ملی ساختمان
در حالت کلی وضع و تصویب مقررات ساختمانی با هدف افزایش مقاومت ساختمان و دوام آن در برابر حوادثی مانند زلزله انجام می شود. این قوانین متناسب با فاکتور‌های اثرگذار در ساخت و ساز به روز در جهان تنظیم و معرفی می شوند. رعایت اصول و مقررات ملی ساختمان موجب می شود تا سازه با انجام محاسبات صحیح و هم چنین رعایت اصول ایمنی و بهداشتی کامل ساخته شود.
از این رو این شیوه ساختمان سازی را، مهندسی ساز می‌نامند. رعایت قوانین و مقررات در ساختمان سازی موجب می‌شود تا از پیش آمدن اتفاقات ناگوار مالی و جانی جلوگیری شده و علاوه بر آن کیفیت و عمر ساختمان نیز افزایش یابد.
کاربرد این قوانین برای انجام تمامی عملیات ساختمان سازی اعم از تخریب، نوسازی، تعمیر اساسی، توسعه و احداث بنای جدید و… لازم و ضروری است. تمامی افرادی که در انجام تک تک این فرآیند‌ها دخالت دارند ملزم به رعایت مقررات هستند در غیر این صورت به عنوان مرتکب تخلفات ساختمانی شناخته خواهند شد. سازمان نظام مهندسی ساختمان از جمله ناظران و کنترل کنندگان اصلی اجرای این قوانین است.
مهم ترین مبحث مقررات ملی ساختمانی
مقررات ساختمانی بر اساس مباحث ۲۲ گانه طراحی و تنظیم شده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها مبحث ۱۰ است. در این مبحث در مورد ضوابط و قوانین وضع شده برای تحلیل، طراحی و اجرای ساختمان‌های فولادی پرداخته شده است. این مبحث برای ایجاد تأمین ایمنی ساختمان و افزایش میزان بهره‌وری به کار برده می‌شود. شما با دانلود مبحث ۱۰ می‌آموزید که چگونه یک ساختمان فولادی که طبق قانون نظام مهندسی و آیین‌نامه اجرایی ساخته‌اید را در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله از هر آسیبی حفظ کنید.
رعایت استاندارد ۲۸۰۰
رعایت مقررات ملی ساختمانی در کنار استاندارد ۲۸۰۰ موجب می‌شود تا سازه در برابر حوادث طبیعی ایجاد شده از مقاومت و استحکام قابل توجهی برخوردار باشد تا به هنگام مواجهه شدن با مشکل، میزان خسارات وارد آمده به کمترین میزان خود برسد.
با دانلود استاندارد ۲۸۰۰ که مجموعه‌ای از قوانین سازه برای طراحی لرزه‌ای ساختمان در برابر حوادثی از قبیل زلزله است و اجرایی کردن تمامی معیار‌های آن در ساخت موجب شده است تا کشور پیشرفت چشمگیری در مسیر مقاوم‌سازی سازه‌ها در برابر اثرات مخرب زلزله داشته باشد.
آیین‌نامه ایمن‌سازی ساختمان در برابر زلزله یا همان استاندارد ۲۸۰۰ موجب شد تا صنعت عمران و ساختمان‌سازی در کشورمان با رشد قابل توجهی روبرو شود. به کار بردن آن در اجرای فرایند موجب شده تا میزان تخلفات ساختمانی و هم چنین خسارات ایجاد شده در اثر زلزله روند نزولی پیدا کند.
همان‌طور که می‌دانید کشور ما یکی از زلزله‌خیز‌ترین مناطق جهان است که قرار گرفتن در مسیر کمربندی آن از آلپ هیمالیا باعث آن شده است. وقوع زلزله‌های پی در پی به خاطر وجود گسل‌ها موجب شد تا مهندسان برای مقابله با آن راه چاره‌ای را تدبیر کنند. از این رو استاندارد ۲۸۰۰ توسط محققان داخلی تدوین و به تصویب رسید تا با کمک آن بتوان از افراد و سازه‌ها در برابر زلزله محافظت کرد.
کلام آخر
اهمیت اصول ساختمان‌سازی، حفظ ایمنی و آسایش، جلوگیری از وارد شدن آسیب و خسارات جانی و مالی در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله با توجه به اینکه کشور ما یکی از زلزله خیز‌ترین مناطق جهان به شمار می‌رود، موجب شد تا مقررات ملی ساختمان برای تأمین و افزایش ضریب ایمنی ساختمان ها طراحی و تدوین شود. لزوم استفاده از این قوانین موجب شد تا مباحث مختلفی در زمینه های گوناگون با دید جزئی به تمامی مشکلات ساختمان سازی اعم از ایجاد مقاومت و استحکام بیشتر در برابر زلزله، به وجود آیند
