در ماه‌های اخیر، بازار جهانی قهوه روبوستا شاهد افزایش بی‌سابقه‌ای در قیمت بوده است. این افزایش قیمت نه تنها تعجب تحلیل‌گران بازار را برانگیخته، بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر زنجیره تأمین، کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان در سراسر جهان داشته است. در این مقاله به بررسی دلایل اصلی این افزایش قیمت و تأثیرات آن بر بازار جهانی و داخلی می‌پردازیم.
بررسی عوامل اصلی افزایش قیمت قهوه روبوستا
تغییرات آب و هوایی و خشکسالی
یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در افزایش قیمت قهوه روبوستا، تغییرات آب و هوایی و وقوع خشکسالی در کشورهای تولیدکننده اصلی است. ویتنام، که حدود ۴۰٪ از تولید جهانی روبوستا را به خود اختصاص می‌دهد، با خشکسالی‌های شدید مواجه شده است. این شرایط آب و هوایی نامطلوب منجر به کاهش تولید و عرضه قهوه در بازار جهانی شده است.
طبق گزارش رویترز، تولید قهوه در ویتنام به کمترین میزان در ۱۳ سال گذشته رسیده است. همچنین برزیل، دیگر تولیدکننده بزرگ قهوه، با مشکلات مشابهی دست و پنجه نرم می‌کند.
افزایش تقاضا در بازارهای جهانی
افزایش درآمد و تغییر الگوی مصرف در کشورهای در حال توسعه منجر به رشد تقاضا برای قهوه، به ویژه روبوستا، شده است. روبوستا به دلیل قیمت مناسب‌تر و استفاده در محصولات متنوعی مانند قهوه‌های فوری و نوشیدنی‌های آماده، تقاضای بالایی در بازارهای آسیایی و آفریقایی دارد.
مشکلات زنجیره تأمین و لجستیک
مشکلات در زنجیره تأمین جهانی نیز به افزایش قیمت قهوه دامن زده است. محدودیت‌های ناشی از پاندمی کووید-۱۹، افزایش هزینه‌های حمل و نقل و تأخیر در تحویل محصولات، همگی به کمبود عرضه و افزایش قیمت‌ها منجر شده‌اند.
تغییرات در بازار ارز و نوسانات مالی
نوسانات در نرخ ارزهای جهانی و تغییرات در سیاست‌های مالی و اقتصادی کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده، تأثیر مستقیمی بر قیمت قهوه داشته است. افزایش هزینه‌های تولید و صادرات، قیمت نهایی محصول را تحت تأثیر قرار داده است.
تأثیرات افزایش قیمت قهوه روبوستا بر بازار جهانی
افزایش قیمت محصولات نهایی
با افزایش قیمت قهوه روبوستا، قیمت محصولات نهایی مانند قهوه‌های فوری، گلد، کلاسیک و سایر محصولات مرتبط نیز افزایش یافته است. این موضوع می‌تواند بر الگوی مصرف و تقاضای بازار تأثیر بگذارد.
فشار بر کسب و کارهای کوچک و متوسط
کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در صنعت قهوه، مانند کافه‌ها و رستوران‌ها، با فشارهای مالی بیشتری مواجه شده‌اند. افزایش هزینه‌های تأمین مواد اولیه می‌تواند حاشیه سود آن‌ها را کاهش دهد و نیاز به تنظیم قیمت‌ها را ایجاد کند.
تأثیر بر اقتصاد کشورهای تولیدکننده
کشورهای تولیدکننده قهوه، که بسیاری از آن‌ها اقتصادهای در حال توسعه دارند، ممکن است از افزایش درآمدهای صادراتی بهره‌مند شوند. با این حال، مشکلات تولید و نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و فناوری‌های جدید، چالش‌هایی را به همراه دارد.
تأثیر بر بازار قهوه ایران
با وجود ثابت بودن نسبی نرخ دلار در ماه گذشته، قیمت قهوه روبوستا در بازار ایران به طور میانگین ۱۰ درصد افزایش یافته است. اما به گزارش زیگ زاگ کافی که یکی از فروشندگان معتبر در بازار ایران است افزایش قیمت به این اعداد محدود نخواهد ماند و باید منتظر موج جدیدی از افزایش قیمت قهوه در بازار ایران باشیم. این گرانی مستقل از اثر تورمی و قیمت دلار است و مستقیما به قیمت جهانی قهوه ارتباط دارد.
افزایش قیمت ها بر کل زنجیره تامین قهوه تاثیر خواهد گذاشت و ممکن است برخی از کسب و کارهای کوچک مانند کافه ها و قهوه فروشی های تازه تاسیس دچار مشکلاتی مانند کاهش فروش و حاشیه سود شوند.
راهکارها و پیش‌بینی های آینده
سرمایه گذاری در فناوری های نوین
برای مقابله با مشکلات تولید و تغییرات آب و هوایی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین کشاورزی و استفاده از روش‌های پایدار می‌تواند راهگشا باشد. این اقدام‌ها می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش تأثیرات منفی محیطی کمک کند.
تنوع بخشی به منابع تأمین
کسب‌وکارها و تأمین‌کنندگان می‌توانند با تنوع‌بخشی به منابع تأمین خود و همکاری با تولیدکنندگان در مناطق مختلف، ریسک‌های مرتبط با نوسانات بازار را کاهش دهند.
پیش بینی نوسانات قیمت
کارشناسان معتقدند که نوسانات قیمت قهوه روبوستا ممکن است ادامه دار باشد. با این حال، با بهبود شرایط آب و هوایی و تعدیل در عرضه و تقاضا، احتمال کاهش قیمت‌ها در بلند مدت وجود دارد.
سخن پایانی
افزایش قیمت جهانی قهوه روبوستا نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف مانند تغییرات آب و هوایی، افزایش تقاضا، مشکلات زنجیره تأمین و نوسانات مالی است. این افزایش قیمت تأثیرات گسترده‌ای بر بازارهای جهانی و داخلی داشته و نیازمند توجه و اقدام‌های مناسب از سوی دولت‌ها، کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان است.
