مقاله ی زیر را ریموند کلومپسما، کارآفرین حوزه ی اینترنت از کشور هلند، برای وبلاگ کارآفرینی گروه ویرجین (Virgin) نوشته است.
غیر از ساعاتی که صرف خوابیدن می شوند، انسان ها تقریباً نیمی از باقی مانده ی روز را کار می کنند. بسیاری کار کردن را تنها وسیله ای برای کسب درآمد می دانند،یعنی هشت ساعت کار می کنند تا استفاده ی بیشتری از هشت ساعت باقی مانده از روز ببرند. برخی شرکت ها نیز چنین هدفی دارند، یعنی تنها برای کسب حداکثر سود در حداقل زمان تلاش می کنند. اما آیا این خط مشی همیشه درست است؟ این نوشته نگاهی دارد به اهمیت فرهنگ سازمانی (organizational culture) و ارزش ها (values) در فضای کاری سازمان ها.
سود و دیگر هیچ؟
هر چه بیشتر پول بدست آورید، قدرت خرید بیشتری خواهید داشت و در نتیجه می توانید با سرعت بیشتری رشد کنید. به خصوص به عنوان کارآفرین، طبیعی است که همیشه به فکر پول باشید. در جزوه ی ویژه ی اتحادیه اروپا پیرامون مسؤولیت اجتماعی شرکت ها، سود (profit)، مردم (people) و زمین (planet)، معیارهای موفقیت یک سازمان در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برشمرده می شوند و هر سه از اهمیت یکسانی برخوردار هستند. از اهداف من نیز ایجاد تغییر مثبت در زندگی انسان هاست و شرکت خودم را وسیله ای برای رسیدن به این هدف می دانم. خوشحال کردن انسان ها بسیار لذت بخش است. انسان های خوشحال (و راضی) بیش از دیگران مراقب و علاقه مند به خانواده، دوستان و دنیای پیرامون خود، یعنی دنیای “ما” هستند. این چیزیست که همه می خواهیم و هر یک می توانیم سهمی در آن داشته باشیم. پس با قدم های کوچک شروع کنید، قدم هایی که در توان شما باشند.
اهمیت کارکنان
اگر می خواهید که کارکنان از کار خود راضی باشند، باید فرهنگی ایجاد کنید که هر کس شخصیت واقعی خود را بروز دهد (اصطلاحاً هر کس خودش باشد)، احساس دلگرمی، امنیت و احترام داشته باشد و در نتیجه، خوشحال و راضی باشد. محیطی را ایجاد کنید که اگر خودتان هم کارمند بودید، دوست داشتید در آن کار کنید. چنین محیطی از دو سو ارزش دارد: کارکنان با روحیه ی بهتری کار می کنند، آماده ی کمک کردن به همدیگر هستند و تجربیان مثبت خود را با دیگران نیز در میان می گذارند. تعریف کردن کارکنان تان از شرکت و رضایتمندی آنها بهترین تبلیغ برای شرکت شماست.
اهمیت اینترنت
به واسطه ی اینترنت، فعالیت های شرکت ها و افراد هر روز شفاف تر می شود. اگر کسی تجربه بدی از یک شرکت داشته باشد، ابزارهای بی شماری برای انتشار آن در اختیار اوست. شبکه های اجتماعی گردش اخبار را بسیار سریع کرده اند. اما اینترنت تنها برای انتقال اخباری منفی نیست. یک خبر خوب، که طبق استدلال بالا یک تبلیغ خوب برای شما محسوب می شود، از طریق اینترنت ظرف چند ساعت به اطلاع هزاران نفر دیگر می رسد که می تواند جایگاه شرکت یا برند را ارتقا بخشد.
با وضع مقررات نیز نمی توانید تمام اخباری را که از شرکت شما خارج و منتشر می شود کنترل کنید. روش کارآمدتر اینست که روی فرهنگ سازمانی خود کار کنید. فرهنگ یکی از اصلی ترین مشخصه های سازمان شماست، نشان می دهد که شما چگونه هستید و چرا مشتریان، شما را انتخاب می کنند. سازمانی بسازید که خودتان دوست دارید با آن همکاری کنید. اگر توانستید چنین سازمانی بسازید، پس حتماً فرهنگ صحیحی در آن پیاده کرده اید.
همه چیز از کارکنان شروع می شود، چرا که فرهنگ سازمانی در رفتار و فعالیت های آنها بروز پیدا می کند. پس افرادی را استخدام کنید که شایسته ی فرهنگ شما باشند. مثلاً مهم نیست که منشی استخدام شده تایپ کردن بلد نباشد. کافی است که او دو روز آموزش ببیند تا مشکل حل شود. مشکل بزرگ تر وقتی پیش می آید که منشی تایپ کردن بلد باشد، اما مناسب فرهنگ کاری شما نبوده و بخواهد تلفن های شرکت را جواب دهد…
اهمیت ارزش ها
زپوز (Zappo‘s) یک فروشگاه اینترنتی کفش و لباس است که مدیریت آن می خواهد بهترین خدمات را به مشتریان عرضه کند و بهترین تجربه ی خرید را برای آنها ایجاد کند. در این شرکت به نیروهای استخدام شده، مبلغ دو هزار دلار پیشنهاد می شود تا بعد از اولین هفته ی کاری که عموماً صرف آموزش شده، شرکت را ترک کنند. شرکت می خواهد مطمئن باشد که نیروهایی که در شرکت باقی می مانند، تنها برای فیش حقوقی شان کار نمی کنند. آنها باید علاقه مند و معتقد به اهداف سازمان و فرهنگ آن باشند.
پنج درس مهم
مهمترین بخش کار، به وجود آوردن چارچوب های درست در محیط کار است. فرهنگ سازمانی چیزی نیست که بتوان آن را کپی کرد. هر فرهنگی منحصر به فرد است و در هر سازمانی وجود دارد، حتی اگر مدیران تا به حال به آن نپرداخته باشند. یادتان باشد که یک فرهنگ ساختنی نیست و تنها می توانید چارچوب های درست را ایجاد کنید.
ارزش های خودتان را برای شرکت خود تعریف کنید. مهم اینست که همه به این ارزش ها پایبند باشند، پس این ارزش ها را با همفکری با تیم خود تعیین کنید. به نظرات آنها گوش دهید تا آنها هم ارزش های مورد نظرشان را بیان کنند. یادتان باشد که ارزش ها قوانین نیستند تا از آنها پیروی کنید، بلکه معرف شما هستند.
تعهد ایجاد کنید. بسیاری از شرکت های بزرگ ارزش های خود را دارند، اما تعهد لازم را به آن ندارند. ارزش ها را در گزارش های سالانه و روی دیوارها می نویسند، اما عملاً فایده ای ندارد. بیش از این باید به آن اهمیت دهید و شرکت را به آنها متعهد سازید. باید چنان برای شرکت مهم باشند که کارکنان را بر اساس آنها استخدام یا اخراج کنید.
هدف بالایی را انتخاب کنید. افراد را جزئی از هدفی قرار دهید که بالاتر از خودتان و شرکت تان باشد. شرکت innocent drinks، تولید کننده ی آبمیوه های خالص و مقوی، صریحاً اهدافی غیر از تجارت را هدف قرار داده و حتی بخشی از سود خود را نیز به عنوان خیریه در روستاهای نیازمند سرمایه گذاری می کند.
نوشتن بیانیه ی مأموریت (mission statement) کاری وقتگیر و هزینه بر است. نتیجه ی آن معمولاً جملات پیچیده ایست که کارکنان نمی توانند آن را به خاطر بسپارند. به جای بیانیه ی مأموریت، یک مانترا (وِرد، دعا) متشکل از چند کلمه ایجاد کنید که همیشه در خاطر کارکنان بماند. مثلاً بیانیه مأموریت شرکت Nike تنها از سه کلمه تشکلیل شده است:
Authentic Athletic Performance
منابع مورد استفاده در این مطلب:
سایت انگلیسی:
