کاربردهای نشاسته در زندگی روزمره و صنعت
نشاسته نوعی فرآورده است که معمولا آن را از گیاهان سبز، دانهها یا ساقهها به دست آورده و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده، در انواع مختلفی تولید می شود که هر یک ویژگی های متفاوتی با هم دارند. در همین راستا، در این مطلب قصد داریم تا شما را با خواص نشاسته و در مورد رایج ترین کاربردهای آن در صنایع مختلف و زندگی روزمره آشنا کنیم.
نشاسته چیست؟
نشاسته (starch)، یک ماده شیمیایی سفید، از جنس کربوهیدرات پلیمری، دانه ای و آلی است که توسط همه گیاهان سبز تولید می شود. در واقع نشاسته زنجیره ای متصل به هم از مولکول های قند است. این پودر نرم، سفید و بی مزه، در آب سرد، الکل یا سایر حلال ها نامحلول است. فرمول شیمیایی نشاسته (C6H10O5)n است. این ماده جزء مهمی از برنج، ذرت، گندم، لوبیا، سیب زمینی و بسیاری از غذاهای گیاهی دیگر را تشکیل میدهد.
کاربردهای نشاسته
همانطور که اشاره کردیم، این ماده در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه به مهم ترین آنها می پردازیم:
۱٫ تولید کاغذ
یکی از مهم ترین کاربردهای نشاسته، در حوزه کاغذ سازی است که به عنوان ماده استحکام دهنده استفاده میشود. این ماده، پس از حل شدن در مایعات حالت چسبنده پیدا می کند و باعث روند راحت تولید کاغذ و مقاومت آن می گردد. همچنین، استفاده از نشاسته باعث شده تا شاهد کیفیت مناسب چاپ روی کاغذ، کاهش میزان جذب آب، زیست تخریب پذیر بودن و بهبود کیفیت محصول نهایی در صنعت تولید کاغذ داشته باشیم.
۲٫ نساجی
از دیگر کاربردهای نشاسته میتوان در صنعت نساجی برای افزایش استحکام تارهای نخ اشاره کرد. این کار، علاوه بر بهبود کیفیت و مقاومت پارچه، آن را برای شستشو نیز آماده می کند.
۳٫ صنایع غذایی
بیشترین و اصلی ترین کاربرد نشاسته، در صنعت تولید مواد غذایی و آشامیدنی است که معمولا از نشاسته ذرت استفاده میشود. این ماده، در حوزه نانوایی و شیرینی پزی به منظور افزایش نرمی بافت کیک و نان مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین، برای تولید ماست، نشاسته کاربرد زیادی دارد چرا که این ماده، به غلیظ تر شدن شیر و سفت شدن ماست کمک بسیار زیادی میکند و باعث میشود، طعم آن شیرین تر شود. از آنجایی که نشاسته یک ماده غذای انرژی زا است، برای مقوی تر کردن مواد غذایی نیز شاهد استفاده از این فرآورده هستیم.
۴٫ داروسازی
از رایج ترین کاربردهای نشاسته در صنعت داروسازی می توان به چسبانده شدن قرصها به یکدیگر، تجزیه کنندگی و مرطوب کنندگی اشاره کرد. این ماده، باعث فرآیند تجزیه قرص و کپسول به قطعات کوچک تر شده و بعد از بلعیدن، دارو در بدن ما با سرعت بیشتری آزاد شود. موارد گفته شده، تنها بخشی از کاربردهای نشاسته در صنایع داروسازی است.
۵٫ پوست
این ماده برای پوست نیز خواص بسیار زیادی دارد؛ زیرا استفاده از ماسک نشاسته باعث میشود تا چربیهای اضافه پوست جذب و جوشهای روی صورت سریعاً برطرف شود. استفاده از ترکیب آبلیمو و نشاسته با شیر نیز برای سفید کردن پوست عالی است و این ترکیب، باعث شادابی و لطافت پوست خواهد شد.
۶٫ تامین انرژی بدن
به منظور بررسی خواص نشاسته باید گفت که این ماده دارای فیبر، کلسیم و ویتامین B است و پس از مصرف و ورود به بدن، تبدیل به قند می شود. از این رو، یک منبع عالی برای افراد گیاهخوار است؛ زیرا با انجام این کار، میتواند اقدام به آزاد کردن انرژی کند و از این طریق انرژی بدن تامین شود.
۷٫ طب سنتی
نشاسته به عنوان منبع غنی کربوهیدرات شناخته شده و در طب سنتی نیز جایگاه ویژهای دارد و از آن به عنوان تسکین دهنده و ضد التهاب استفاده میشود. به عنوان مثال، شما می توانید از نشاسته در راستای حل مشکل گلو درد خود استفاده کنید. همچنین، ترکیب نشاسته و عسل نیز برای رفع خشکی و گلو درد نیز مفید است. همچنین، در هنگام بروز مشکلاتی همچون سوختگی و عرق سوز شدن نیز میتوانید از نشاسته استفاده کنید.
موارد گفته شده، تنها بخشی از خواص آن به حساب میآید؛ زیرا نشاسته دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که بررسی آن نیاز به مطلب جداگانهای دارد.
انواع نشاسته
استخراج نشاسته از میوه ها، دانه ها، غلات و گیاهان باعث شده تا شاهد تنوع بالایی در این زمینه باشیم. با این حال، از بین انواع نشاسته ها، نشاسته ذرت، گندم، برنج و… شهرت بسیار زیادی دارند. نشاسته حیوانی نوع دیگری است که از آن با نام گلیکوژن نیز یاد میشود. هر یک از انواع نشاستهها دارای ویژگیهای خاص و منحصر به فردی هستند. همچنین، برای دسته بندی راحت این دسته از محصولات شاهد طبقه بندی آنها در ۳ گروه هستیم که در بخشهای بعدی معرفی می کنیم.
انواع نشاسته موجود در بازار
همانطورکه اشاره کردیم، به منظور طبقه بندی انواع نشاسته، این دسته از محصولات را به سه گروه کلی طبقه بندی میکنند که اگر بخواهیم در مورد هر یک از این گروهها صحبت کنیم، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نشاسته سریع هضم: ویژگی این دسته از نشاسته در محصولاتی همچون سیب زمینی و نان باعث شده، پس از مصرف، بدن میتواند آنها را سریع به گلوکز تبدیل کند.
- نشاسته دیر هضم: برای تجزیه نشاسته گندم و ذرت که ساختار مولکولی پیچیدهای دارند، بدن زمان بیشتری نیاز به هضم دارد.
- نشاسته مقاوم: نشاستههای مقاوم مانند لوبیا، موز و سایر غلات ساختار پیچیده تری نسبت به نشاستههای دیر هضم دارند. این پیچیدگی به نحوی است که بدن به راحتی نمیتواند آنها را هضم کند و این مسئله باعث میشود تا پس از مصرف، این ماده مثل فیبر از بدن دفع شود. مهم ترین خواصی که مصرف این نشاسته دارد، کمک به سالم ماندن میکروفلور روده است.
قیمت نشاسته
از آنجایی که نشاسته در انواع مختلفی تولید می شود، قیمت های متنوعی دارد و نمیتوان رقم دقیقی را به صورت کلی برای آن مشخص کرد. علاوه بر این، یکی از دلایل اصلی که باعث تغییر در قیمت این ماده می شود، کیفیت محصول می باشد. همچنین، نشاسته کاربردهای زیادی در صنعت و زندگی روزمره دارد و نکته قابل توجه در این است، نشاسته ای که در صنعت داروسازی و نانوایی مورد استفاده قرار می گیرد، از نظر درصد خلوص با هم متفاوت هستند.
با توجه به موارد گفته شده، بهتر است این محصول را از مراکز معتبر مانند شرکت تدارک صنعت کاغذ کرمان تهیه کنید. برای خرید نشاسته و کسب اطلاعات بیشتر درباره این مجموعه به سایت آن به نشانی https://www.kepsico.com/ مراجعه نمایید.
{module [367]}