پایه و اساس رفتار سازمانی در فهم و درک صحیح از رفتاریهای فردی نهفته است. درک رفتار فردی مستلزم شناخت فرد، ویژگی ها، ساختار اندیشه و استدلال، نیازهای فردی و مواردی از این قبیل است. برای ورود به مقوله رفتار فردی از حیث دلایل، ریشه ها و جلوه های آن ناگزیر باید ابعاد شخصیت انسان مورد مطالعه قرار گیرد.
گونه بندی شخصیت در قالب طبقه بندی های مختلف حکاین از این دارد که شخصیت (personality) مقوله کاملاً فردی است و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. یکی از مطالعات قابل تامل پیرامون شخصیت توسط دو پزشک قلب به نام فریدمن و روزنمن صورت گرفته است که حاصل آن شناسایی دو تیپ شخصیتی A و B با مشخصاتی است که در ادامه بیشتر شرح داده شده است.
تئوری Jacob Goldsmith در تیپ های رفتاری
این تئوری را که با نام تئوری Jacob Goldsmith نیز می شناسند، باید متعلق به دهه 1950 بدانیم. زمانی که مایر فریدمن متخصص قلب و عروق در حال مطالعه بر روی دلایل بروز بیماریها و نارسایی های قلبی بود و در حین این مطالعات متوجه شد که برخی افراد مستعد استرس بیشتری هستند. در واقع این متخصص قلب کمک شایانی به علم رفتارشناسی کرد، و نتایج آن برای مدیران می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. این تئوری هر چند اصالتاً متعلق به دهه 1950 می باشد ولی باید آن را از تئوریهای رایج و پرکاربرد برای مدیران و علم رفتار سازمانی در عصر حاضر بدانیم.
تحقیقات این دو دانشمند نشان داد، افراد دارای الگوی رفتاری A در مقایسه با افراد تیپ B بیشتر دچار استرس می شوند. جدول زیر ویژگیهای افراد نوع A و B را به خوبی نشان می دهد. شناخت تیپ های رفتاری به شما کمک می کند تا افراد را بهتر بشناسید و از این روی بتوانید آنها را بهتر در داخل سازمان مدیریت کنید.
جدول تیپ های رفتاری A و B
تیپ رفتاری A | تیپ رفتاری B |
همیشه مهیج و شتابزده هستند. | آرام و دارای سکون هستند. |
همزمان به چندین کار مشغول هستند. | پس از اتمام یک کار سراغ کار دیگری می روند. |
احساسات خود را به راحتی برملا نمی کنند. | با پدیده ها و موضوعات اطراف خود احساسی برخورد می کنند. |
رک نیستند و بیشتر ضمنی صحبت می کنند. | رک بوده و علاقه مند به تماس چهره به چهره هستند. |
نظارت کردن را دوست ندارند. | علاقه مند به خودنظارتی و خودهدایتی هستند. |
به موقع و سروقت در ملاقات ها حاضر می شوند. | نسبت به زمان و وقت دیدگاه منعطفی دارند. |
به دیگران برای انجام کارها کمک نمی کنند. | به دیگران برای انجام کارها کمک می کنند. |
در فعالیتیهای روزانه مانند کار کردن و حرف زدن سریع هستند. | فعالیتهای روزانه خود را آرام آرام انجام می دهند. |
دائماً در حال کار کردن هستند (حتی در روزهای تعطیل) | در کار کردن معتدل و میانه رو هستند. |
استاداردهای عملکردی بالا را برای خود تدوین می کنند. | فخر فروشی و تکبر ندارند. |
این مقاله توسط آقای سید حمیدرضا عظیمی نوشته شده است.