جالب است ! در فیلیمو -که باید آن را رهبر بازار VOD ایران بدانیم- رئالیتی شوی هست به نام کارمانی که بیننده برای دیدن آن باید هزینه کند تا تبلیغ یک پروژه تامین مالی جمعی را تماشا کند. البته این را به عنوان تقطه برتری کارمانی اشاره کردم نه یک ایراد یا نقص. بله همان‌طور که اشاره کردم. برنامه کارمانی را سکوی تامین مالی جمعی کارن‌کراود در فیلیمو پخش می‌کند و در آن گروه‌های مختلف برای حضور در این سکو و تامین سرمایه با یکدیگر به رقابت می‌پردازند.
کارمانی از کجا الگو می‌گیرد؟
قبل از این‌که نمونه‌های خارجی رئالیتی‌شو با فضای مشابه کارمانی را معرفی کنم، خوب است بدانید در ایران تعداد بسیار زیادی سکوی تامین مالی جمعی از فرابورس مجوز دارند و طرح‌های مختلفی در آن‌ها عرضه می‌شود که لیست تمامی آن‌ها را می‌توانید در لینک زیر مشاهده کنید:
لیست تمامِ سکوهای تامین مالی جمعی
برنامه “کارمانی” در فیلیمو به نظر می‌رسد از فرمت‌های موفق رئالیتی‌شوهای اقتصادی در دنیا الهام گرفته باشد. چند نمونه از برنامه‌های مشابه در دنیا عبارتند از:
Shark Tank:
این برنامه در آمریکا بسیار محبوب است و کارآفرینان به سرمایه‌گذاران معروفی که به عنوان “کوسه‌ها” شناخته می‌شوند، طرح‌های خود را ارائه می‌دهند تا بتوانند سرمایه جذب کنند. هر قسمت شامل ارائه‌هایی از کارآفرینان مختلف و مذاکرات آن‌ها با کوسه‌هاست که تصمیم می‌گیرند آیا در طرح‌ها سرمایه‌گذاری کنند یا خیر.
Shark Tank یک برنامه تلویزیونی محبوب در ایالات متحده است که اولین بار در سال ۲۰۰۹ از شبکه ABC پخش شد. این برنامه به کارآفرینان این فرصت را می‌دهد تا ایده‌ها و طرح‌های کسب‌وکار خود را به گروهی از سرمایه‌گذاران معروف به “کوسه‌ها” ارائه دهند. هدف کارآفرینان این است که بتوانند این سرمایه‌گذاران را متقاعد کنند تا در کسب‌وکارشان سرمایه‌گذاری کنند. هر قسمت از برنامه شامل چندین ارائه است و کوسه‌ها پس از شنیدن هر ارائه، سوالاتی را مطرح می‌کنند و در نهایت تصمیم می‌گیرند که آیا می‌خواهند در آن سرمایه‌گذاری کنند یا خیر.
فرمت برنامه
– ارائه:
کارآفرینان باید طرح‌های خود را در مدت زمانی محدود (معمولاً چند دقیقه) ارائه دهند.
– پرسش و پاسخ:
کوسه‌ها سوالاتی را درباره‌ی جزئیات طرح، بازار هدف، مدل کسب‌وکار و دیگر جنبه‌های مهم طرح مطرح می‌کنند.
– مذاکره:
اگر کوسه‌ها علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری باشند، مذاکراتی درباره میزان سرمایه‌گذاری و درصد سهامی که در ازای آن می‌خواهند، صورت می‌گیرد.
– نتیجه:
در نهایت، یا توافقی بین طرفین صورت می‌گیرد یا کارآفرین بدون سرمایه‌گذاری از کوسه‌ها خارج می‌شود.
کوسه‌ها
کوسه‌ها شامل سرمایه‌گذاران موفق و مشهور مانند مارک کیوبن، کوین اولری، باربارا کورکوران، رابرت هرجاوک، لوری گرینیر و دیمن جان هستند. این سرمایه‌گذاران با تجربه و دانش خود، به کارآفرینان کمک می‌کنند تا کسب‌وکارهایشان را به سطح بالاتری ببرند.
مقایسه Shark Tank با کارمانی
کارمانی برنامه‌ای در فیلیمو است که شباهت‌های زیادی با Shark Tank دارد، اما با تمرکز بر بازار ایران و سرمایه‌گذاری جمعی طراحی شده است. در اینجا چند تفاوت و شباهت بین این دو برنامه را بررسی می‌کنیم:
شباهت‌ها:
۱٫ ارائه طرح‌ها:
در هر دو برنامه، کارآفرینان طرح‌های کسب‌وکار خود را به گروهی از داوران متخصص ارائه می‌دهند.
۲٫ مذاکره:
هر دو برنامه شامل مذاکراتی برای جذب سرمایه هستند که در نهایت ممکن است به توافق منجر شود.
۳٫ هدف:
هدف هر دو برنامه ترویج کارآفرینی و حمایت از کسب‌وکارهای نوپا است.
تفاوت‌ها:
۱٫ نوع سرمایه‌گذاری:
در Shark Tank، سرمایه‌گذاری مستقیم توسط کوسه‌ها انجام می‌شود، در حالی که در کارمانی تمرکز بیشتر بر تأمین مالی جمعی است.
۲٫ داوران:
کوسه‌های Shark Tank شامل سرمایه‌گذاران معروف بین‌المللی هستند، در حالی که در کارمانی، داوران متخصصان حوزه اقتصاد و مدیریت ایرانی هستند.
۳٫ پلتفرم:
Shark Tank از شبکه تلویزیونی ABC پخش می‌شود، در حالی که کارمانی از طریق پلتفرم آنلاین فیلیمو در دسترس است.
۴٫ حمایت‌ها:
کارمانی با حمایت بانک کارآفرین و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری ساخته شده است، در حالی که Shark Tank بیشتر به عنوان یک برنامه تلویزیونی مستقل عمل می‌کند.
این مقایسه نشان می‌دهد که در حالی که “کارمانی” و “Shark Tank” در بسیاری از جنبه‌ها مشابه هستند، تفاوت‌های فرهنگی و ساختاری موجود بین این دو برنامه باعث می‌شود که هر کدام به نحوی خاص و متناسب با مخاطبان هدف خود عمل کنند.
دیگر رئالیتی‌شوهای خارجی که کارمانی شبیه آن‌هاست
Dragons’ Den:
این برنامه که نسخه اصلی آن از بریتانیا است و در کشورهای مختلفی اجرا شده، نیز شامل کارآفرینانی است که به “اژدهاها” که سرمایه‌گذاران معروفی هستند، طرح‌های خود را ارائه می‌دهند. این برنامه مشابه Shark Tank است و هدف آن جذب سرمایه برای طرح‌های کارآفرینی است.
The Apprentice:
این برنامه توسط دونالد ترامپ در آمریکا شروع شد و در آن، شرکت‌کنندگان برای به دست آوردن شغل یا سرمایه‌گذاری در یک پروژه خاص رقابت می‌کنند. هر قسمت شامل چالش‌های مختلفی است که شرکت‌کنندگان باید در آن‌ها موفق شوند تا در نهایت به عنوان برنده اعلام شوند.
Project Runway:
اگرچه این برنامه بیشتر روی صنعت مد تمرکز دارد، اما فرمت آن شامل رقابت و ارائه طرح‌های مختلف به داوران و متخصصان است. شرکت‌کنندگان باید در چالش‌های مختلف شرکت کنند و طرح‌های خلاقانه خود را ارائه دهند تا به مرحله بعدی بروند.
نگاهِ ما به این رئالیتی‌شوی جدید چیست؟
“کارمانی” با الهام از برنامه‌های موفق بین‌المللی، تلاش می‌کند تا فرهنگ سرمایه‌گذاری جمعی را در ایران ترویج دهد و بستری امن و شفاف برای جذب سرمایه برای پروژه‌های نوپا فراهم کند. این برنامه می‌تواند تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی و رونق کسب‌وکارهای نوپا داشته باشد، اما موفقیت آن به میزان مشارکت مردم و آموزش مناسب در زمینه سرمایه‌گذاری جمعی بستگی دارد.
