خصوصیات والدینی شرکت های هلدینگ برای اداره واحدهای کسب و کار
در ادبیات موضوع این حوزه، خصوصیات والدینی هلدینگ های تخصصی به پنج دسته تقسیم بندی شده اند که وجود این خصوصیات از سویی برای اداره شرکت های زیر مجموعه آنها لازم است و از سوی دیگر با توجه به وضعیت موجود آنها، سبک والدینی و نحوه تعامل با واحدهای کسب و کارشان را تعیین می کند. این خصوصیات عبارتند از:
1- نقشه های ذهنی والدین
مدیران شرکت والدینی قواعد سر انگشتی و مدل های ذهنی دارند که به آنها در تفسیر و ترکیب اطلاعات کمک می کند. این قواعد و مدل ها به عبارت دیگر نقشه های ذهنی، عمدتاً از تجربه های مدیریتی کارکنان والدین ناشی شده و اغلب به نظر می رسد که از بیرون از شرکت تزریق شده اند. آنها درک والدین برای فرصت های بهبود کسب و کار را تشکیل می دهند و در بر گیرنده درک و احساس مدیران شرکت والدین برای انواع مختلف کسب و کار می باشند. این درک ها و احساس ها زیر بنای عکس العمل های یکباره و مفروضات شناختی شرکت والدین را تشکیل می دهند و منعکس کننده ارزش ها و اهداف به طور عمیق نهادینه شده است. مقداری از آنها درک های عمومی هستند از قبیل آنچه که ممکن است مدیران در دوره های MBA آموخته باشند و سایر موارد، خاص کسب و کار بوده و شیوه های برخورد با شرایط و موقعیت های ویژه را مشخص می کند.
در عین حال موارد دیگری به عناصر و اجزاء تجربه شخصی مدیر مربوط می شود. مدیری با 20 سال تجربه در محصولات شیمیایی عمومی (Commodity) دارای نقشه ذهنی بسیار متفاوتی از مدیری که 20 سال تجربه در صنعت پوشاک مد محور دارد، خواهد بود. اگر چه نقشه های ذهنی هر مدیر منحصر به فرد است، شرکت والدینی می تواند بر حسب نقشه های غالب و مسلط آن شناسایی شده و متمایز شود. اینها ممکن است نقشه های افراد غالب باشند یا نقشه هایی که به طور گسترده ای در مدیران شرکت والدین به اشتراک گذارده شده است.
2- ساختار ها، سیستم ها و فرآیند های والدینی
مکانیزم هایی هستند که بوسیله آنها شرکت والدین خلق ارزش می کند. تعداد لایه ها در سلسله مراتب، وجود یا عدم وجود ساختار ماتریسی، فرآیند های انتصاب، سیستم های منابع انسانی، فرآیند های برنامه ریزی و بودجه ریزی، سیستم های تایید سرمایه ای، ساختار های تصمیم گیری، سیستم های قیمت گذاری انتقالی و سایر مکانیزم های هماهنگی و ارتباط همه جنبه های مرتبط به انجام نقش والدینی هستند. طراحی رسمی این ساختار ها و فرآیند ها می تواند مهم باشد اما اغلب این امر بیشتر مهم است که چگونه مدیران در داخل ساختار یا فرآیندی که برای یک شرکت خاص و ویژه است نسبت به ساختار و فرآیند دیگر تعامل دارند. بنابراین مهم است که تاثیر ها و رفتار هایی که این ساختار ها و رفتار ها آنها را ترغیب و تشویق می کنند، درک شود.
3- کارکرد ها، خدمات مرکزی و منابع
این موارد واحد های ستادی و دارایی های مرکزی بنگاه هستند که تلاش های مدیران صفی (مدیران شرکت های کسب و کاری) را برای خلق ارزش مورد حمایت قرار می دهند. برخی شرکت های والدینی دارای کارکرد های مرکزی بزرگی هستند و برخی تا حد ممکن این کارکرد ها را کم می کنند. منابعی مانند حق امتیاز های گرفته شده بوسیله شرکت والدینی، برند بنگاه، روابط خاص با دولت، یا دسترسی به دارایی های مالی یا دارایی های کمیاب می توانند از جمله خصوصیات مهم تلقی شوند.
4- افراد و مهارتها
شرکت های والدینی اغلب خلق ارزش می کنند به علت اینکه آنها در بر گیرنده افرادی با تخصص های منحصر به فرد هستند. در اینجا با مفهوم نقشه های ذهنی شرکت والدینی یک هم پوشانی وجود دارد و همچنین با مهارتها در کارکرد ها و خدمات متمرکز. در عین حال هیچ کدام از آن دسته ها به طور کافی تک تک افراد خاصی که در شرکت والدینی دیده می شوند را در بر نمی گیرد. به دلیل اندازه کوچک اکثر سازمان های والدینی، آنها اغلب تحت تسلط تنی چند از افرادی هستند که شخصیت آنها و مهارتهای فردی آنها یک تفاوت مهم و بحرانی را ایجاد می کند. جک ولش در GE یا آلن شپارد در Grand Metropolitan هر دو افراد استثنایی محسوب می شوند. در عین حال صرفا افرادی که در بالاترین سطح سازمانی هستند، تنها افراد مطرح نیستند. یک شرکت والدینی ممکن است یک مدیر بخش منحصر به فرد یا یک مدیر فنی با مهارت خاص داشته باشد. این افراد می توانند ارزشمند ترین خصوصیت یک شرکت والدینی باشند.
5- قرارداد های عدم تمرکز
«قرارداد عدم تمرکز» بین شرکت والدینی و یک کسب و کار مباحثی را که معمولا شرکت والدینی بر کسب و کار ها تاثیر می گذارد و مواردی که معمولا به صورت غیر متمرکز به مدیران شرکت ها واگذار می شود، را مشخص می کند. بخشی از این موارد در حدود اختیار، شرح شغل، بیانیه های رسمی رعایت تشریفات قانونی پوشش داده می شود. هر چند که این امر معمولا در فرهنگ شرکت نهادینه شده است و به طور کامل آشکار نیست (هم شامل اصول و هم سوابق است و به طور مداومی در موارد خاص مورد آزمون قرار می گیرد). این قرارداد بیانگر یک «موافقت نامه حق انتخاب» (Franchise Agreement) واضح بین والدین و مدیر هر شرکت (کسب و کار) می باشد. این قرارداد همچنین تغییرات در مشارکت و مداخله والدینی را در بر می گیرد که احتمالا با تغییر شرایط همراه خواهد بود.
با بررسی این خصوصیات قضاوت در مورد اینکه چه تغییراتی ممکن است منجر به بهبود شرکت والدینی شود و چه کسب و کار هایی بیشترین منفعت از تحت مالکیت قرار گرفتن توسط این شرکت والدینی به دست خواهند آورد، آسان تر می شود.
این مقاله توسط آقای سید حمیدرضا عظیمی گردآوری شده است.
