اگر با تجزیه و تحلیل PEST آشنا نیستید مطلب « تجزیه و تحلیل PEST چیست ؟ » را بخوانید.
تجزیه و تحلیل PEST و ارزیابی محیط کسب و کار با PEST Analysis در مدیریت استراتژیک را حتماً می شناسید. تحلیلی که عناصر P سیاسی، E اقتصادی، S اجتماعی و T تکنولوژی را مورد ارزیابی و مطالعه قرار می دهد. این تجزیه و تحلیل ابزاری رایج برای شناخت محیط پیرامونی سازمان است که بر اجرای استراتژی ها و موفقیت یا شکست سازمان موثر خواهد بود. اما سوال اساسی پس از شناخت تجزیه و تحلیل PEST اجرای آن است. تجزیه و تحلیل PEST را چگونه پیاده سازی کنیم ؟
چگونه با PEST تجزیه و تحلیل کنیم ؟
هر چند در گذشته بیشتر PEST مورد استفاده قرار می گرفت اما امروزه دو عنصر دیگر را نیز کارشناسان به تحلیل PEST اضافه کرده اند تا آن را به PESTEL تبدیل کنند. عنصرهای E محیط زیست (environment) و L قانون (legal) به آن اضافه شده اند تا کارایی بیشتری داشته باشد.
شایان ذکر است که قانون ساده ای برای تجزیه و تحلیل محیط وجود ندارد چرا که هر سازمانی محیط خاص خود را دارد اما بهتر است کار را با چک لیست PESTEL آغاز کنیم. برای این کار قبل از هر چیز باید یک مدل برای این کار داشته باشیم. می بایست جدولی را تشکیل دهیم که در آن :
ستون اول مربوط به فاکتورهای آنالیز PESTEL است ( چک لیستی که در ادامه آمده است)
ستون دوم، ستون یادداشت است، که در آن می توانید شرح مختصری از اثر آن عامل بر سازمان را بنویسید و بهتر است اشاره شود که کدام بخش تحت تاثیر این عامل قرار می گیرد.
ستون سوم را قدرت و میزان تاثیر گذاری آن عامل بر سازمان خواهد بود. که این قدرت را از ۱ تا ۴ می توان رده بندی کرد.
ستون چهارم، نوع تاثیر است، این که آیا افزایش این عامل تاثیر مثبت بر سازمان دارد یا منفی.
ستون پنجم، را تغییرات عامل قرار می دهیم، این که آیا این عامل رو به افزایش است یا کاهش. (کاهشی – افزایشی)
نمونه فرمت جدول تجزیه و تحلیل PESTEL را می توانید دانلود فرمایید. (دانلود نمونه جدول تحلیل PESTEL) .
اکنون که جدول تحلیل PESTEL را تشکیل داده ایم، می باید برای هر عامل PESTEL ، مواردش را به ریز مطرح کنیم. پرواضح است که این موارد برای هر کسب و کار با توجه به شرایطش متفاوت خواهد بود، در اینجا به ارائه ی یک چک لیست پیشنهادی برای عوامل PESTEL می پردازیم.
موارد عامل P – سیاسی
الف)سیاست خارجی
روابط بینالمللی کشور – روابط با کشورهای مسلمان و منطقه – میزان مناقشات بینالمللی و منطقهای – توان مقابله با چالشها – ارتباط با اقوام مرزنشین کشورهای همسایه – وضعیت تروریسم در منطقه – وضعیت جنگ و اغتشاشات در منطقه – توافق نامههای تجاری، منطقهای و دوجانبه – فرایند پیوستن به سازمان تجارت جهانی
ب)سیاست داخلی
روند مقررات زدایی در کشور – روند انحصارزدایی و خصوصیسازی در کشور – میزان شفافیت دولت – تغییر در دولت و نهادهای دولتی – تعهد مردم نسبت به انتخابات – نوع جهتگیری رسانهها و احزاب سیاسی – میزان درگیریهای داخلی بین احزاب و گروهها و ….
موارد عامل E اقتصادی
الف)نشانگرهای اقتصادی شامل :
تولید ناخالص ملی (GNP) – تولید ناخالص داخلی (GDP) – درآمد سرانه کشور – میزان رشد اقتصادی – وضعیت تورم – وضعیت پساندازها، داراییها و بدهیها – کسری بودجه – ارزبری، ارزآوری و صرفه جویی ارزی – میزان سرمایهگذاری داخلی و خارجی
ب) عوامل پولی، مالی و درآمدزایی
مخارج دولت – بودجه دولت – نرخ ارز – پتانسیل و میزان صادرات و واردات – مالیات
ج) زیرساختارها
ارتباطات – زیرساختهای دریایی(کشتیرانی)، هوایی، زمینی – زیرساختهای فرسوده – وجود مشاور در پروژهها – مدیریت ریسک و بحران
ه) اعتبارات
وضعیت سیستم بانکی – هزینه دسترسی به سرمایه – مکانیزم بازار بورس
موارد عامل S فرهنگی-اجتماعی
الف)روندهای فرهنگی و اجتماعی
جمعیت شهرها و روستاها و توزیع جمعیت – توسعه/بحرانهای فرهنگی و اجتماعی – آداب و رسوم و سنن – توزیع سنی جمعیت – فقر، بیخانمانی و اعتیاد – کوچ و مهاجرت به شهرها – وضعیت اشتغال و بیکاری – سیاستهای سازمان بهزیستی – نوع مصرف و قدرت مردم – میزان توجه به گردشگری و صنعت توریست
ب)بهداشت و آموزش
بیمارستانها و مراکز درمانی – واکسیناسیون و ایمن سازی – کیفیت نظام آموزشی – گسترش مدارس – هزینه تحصیلات – سواد و بیسوادی – فرار مغزها
ج)جرم و جنایت
میزان قتل و سرقت – سیاستهای قوه قضاییه
ه) موقعیت طبیعی-جغرافیایی و ژئوپلیتیک
دسترسی آسان به بازار مصرف – در اختیار داشتن منابع طبیعی – موقعیت ژئوپلیتیک
موارد عامل T اقتصادی
الف)روندهای تکنولوژی
سطح فناوری داخلی نسبت به متوسط جهانی – پیچیدگی فناوری در سطوح مختلف – میزان اتوماسیون فرایندهای تولیدی – نرخ برگشت سرمایهگذاری در فناوری در این صنعت – ارزش افزوده سرمایهگذاری در فناوری در این صنعت – پتانسیل صادرات نرمافزارهای تخصصی صنعت – وضعیت انتقال تکنولوژی در این صنعت
ب)تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات
وضعیت بکارگیری اینترنت در این صنعت – روند استفاده از تجارت الکترونیک در این صنعت – روند بکارگیری بازاریابی الکترونیکی در صنعت
ج)صنایع و فناوری جدید
اثر پیشرفتهای نانوتکنولوژی بر صنعت – اثر پیشرفتهای بیوتکنولوژی بر صنعت – تاثیر وضعیت کشور از بعد انرژی هستهای بر صنعت – سیستمهای اطلاعاتی مدیریت – امنیت اطلاعات – کپیرایت و مالکیت معنوی
موارد عامل E ، محیط زیست
الف)هوا :
وضعیت کیفیت و آلودگی هوا – اقلیم (درجه حرارت-رطوبت) – وضعیت گازهای گلخانهای
ب)آب :
کیفیت آب – میزان و وضعیت مصرف آب در کشور – وضعیت مدیریت عرضه و تقاضا – وجود برنامهریزی یکپارچه منابع آب – دسترسی به منابع آب (سطحی، زیرزمینی و …) – وضعیت دریاها و رودخانهها – وضعیت آبرسانی به شهرها و روستاها – توسعه شبکه آب و فاضلاب – زیرساختارها (سد، فاضلاب و ….)
ج) زمین :
شوری و خوردگی – ارزیابی اثرات زیست محیطی – مقررات و قوانین زیست محیطی – توسعه شهرها و روستاها – وضعیت بازیافت و دفن ضایعات
د) انرژی:
سوختهای فسیلی – هزینه و عرضه الکتریسیته – مدیریت انرژی – مصرف و قیمت انرژی
ز) بلایای طبیعی شامل:
احتمال وقوع سیل – احتمال وقوع زلزله – احتمال طوفان های مخرب
منابع زیر در نگارش این مطلب موثر بودند :
سایت انگلیسی :
RapidBi
سایر منابع :
مطلب « تحلیل PEST چیست؟ » در پایگاه اطلاع رسانی صنعت
این مقاله توسط آقای سید حمیدرضا عظیمی نوشته شده است.
