یادداشت‌های مدیریتی

بزرگترین کافی شاپ زنجیره ای دنیا

در سال 1971 دو معلم به نام هاي «جري بالدوين» و «زو سيگل» با همکاري نويسنده‌اي به نام گوردون بوکر، يک کافي‌شاپ با نام استارباکس در Pike Place شهر سياتل تاسيس کردند.

نام اين شرکت از شخصيت استارباکس، يکي از شخصيت‌هاي «موبي ديک»، رمان معروف هرمان ملويل، گرفته شده بود و نشان استارباکس يک پري دريایی با دو دم را نشان میداد. مشوق اين سه نفر در راه‌اندازي مکان فوق که در آن قهوه خام و تجهيزات مختلف مرتبط با آن به فروش می‌رسيد، شخصي به نام «آلفرد پيت» بود.

در سال 1982 هووارد شولتز (Howard Schultz) با پيشنهاد فروش قهوه و اسپرسو نوشيدني، در کنار قهوه خام، به جمع شرکا پيوست. در آن زمان عقيده عمومی بر اين امر استوار بود که قهوه بايد تنها در منازل افراد تهيه شود، بنابراين سه شريک ديگر (که معتقد بودند ورود به عرصه فروش نوشيدنی، باعث انحراف مسير و مانع از رسيدن به هدف مورد نظر خواهد شد) پيشنهاد شولتز را نپذيرفتند.

پس از آن در سال 1985، شولتز به تنهايي يک سري کافي‌شاپ زنجيره‌ای تحت نام «ايل جيورناله» را تاسیس نمود. با اين کار او آن قدر ثروتمند شد که توانست در سال 1987 حق امتياز فروشگاه‌های استارباکس را به مبلغ 4 ميليون دلار بخرد. شولتز به سرعت از اين حق امتياز در کافي‌شاپ‌هاي زنجيره‌اي خود استفاده کرد و به گسترش کافی شاپ استارباکس در کشورهاي مختلف همت گماشت.

اولين کافی‌شاپ‌های زنجيره‌اي استارباکس در همان سال، در شيکاگو و نيز شهر ونکوور کانادا تاسيس شدند و به تدريج استارباکس به يک امپراتوري در نام‌هاي تجاري تبديل شد. در سال 1988 در 11 فروشگاه آن حدود 100 نفر کار مي‌کردند و شعبه‌ها به سرعت در حال گسترش بود. در سال 1996 اولين کافي‌شاپ استارباکس خارج از استارباکسآمريکاي شمالي در شهر توکيو راه‌اندازي شد. در سال 1998 فروشگاه‌هاي اين شرکت در کشور انگلستان نيز با استقبال فراوان روبه‌رو شد. در ماه آوريل سال 2003، قهوه‌هاي استارباکس به عنوان بهترين قهوه در سياتل انتخاب شد و تعداد شعبه های آن در سراسر جهان به 6400 رسيد.

استارباکس توانست به صورت آن مفهومي در آيد که شولتز «مکان سوم» می ناميد؛ يعني محلي که بين محل کار و منزل واقع است و براي ديدن دوستان و گذراندن زمان تنهايي به آنجا مي‌رويد. در واقع تفاوت استارباکس با کافي‌شاپ‌ها و رستوران‌های ديگر اين بود که مکان اجتماعی و محل معاشرت مردم بود و اين تجربه حضور در استارباکس بود که براي آنها جذابيت داشت. اين تجربه شامل موسيقي‌ها و نمايش‌هاي رومانس و زمان فراغتي که براي آنها فراهم شده بود نيز مي‌شد. عمده شهرت کافي‌شاپ‌هاي زنجيره‌اي استارباکس، منوي اختصاصي آنها بود که در آن تنوع قهوه‌ها بسيار زياد بود. در نتيجه به منظور آسان‌تر شدن انتخاب نوع و طعم قهوه براي مشتريان و همچنين امکان تست ترکيبات مختلف، منوها به صورت هفتگی تغيير مي‌کرد.

علاوه بر قهوه و اسپرسو، نوشيدني‌هاي گرم ديگر همچون کاپوچينو و لاته‌ها که مايه اصلي همگي آنها از اسپرسو تشکيل شده است، شکلات گرم، کرم‌ها و شربت‌هايي با طعم‌هاي مختلف که فاقد اسپرسو مي‌باشند و همچنين چای، انواع نوشيدنی های داخل بطری، شيرینی، ساندويچ‌های آماده و نوعی ميلک‌شیک قهوه اختصاصی استارباکس با نام «فراپوچينو» نيز سرو مي‌شود. در فروشگاه‌هاي واقع در سياتل، شيکاگو و چند شهر ديگر صبحانه شامل تخم مرغ، همبرگر، پنير، شيرينی کره‌ای (مافين) و ساندويچ اسفناج و پنير نيز به مشتريان پيشنهاد مي‌شود. ثابت بودن قيمت‌ها در فروشگاه‌های استارباکس یکی از قوانين اين شرکت است.

در آگوست 2008 تعداد ۶۱ شعبه استارباکس از مجموع ۸۴ فروشگاه در استراليا تعطيل شد و گفته مي‌شد استارباکس نتوانسته فرهنگ قهوه مردم استراليا را درک کند. نخستين کافی‌شاپ استارباکس در استراليا از «هايد پارک» شهر سيدنی در سال ٢۰۰۰ آغاز به کار کرده بود. در ژانويه 2009 نيز 300 فروشگاه کم‌فروش ديگر بسته شد و 7000 فرصت شغلي از بين رفت.

رمز موفقيت استارباکس در شعبه‌هاي متعدد، آن بود که ديگر لازم نبود هزينه زيادي براي تبليغات بپردازد. در واقع خود شعبه‌هاي استارباکس به جاي هزاران بيلبورد تبليغاتی در سراسر دنيا عمل می‌کردند.

اکنون استارباکس بزرگ‌ترين کافي‌شاپ زنجيره‌اي در جهان است و دفتر اصلي اين شرکت در شهر سیاتل آمريکا واقع شده است. بيش از ۱۶ هزار شعبه در نقاط مختلف جهان دارد که حدود ۱۱ هزار شعبه آن در آمريکا قرار دارند. نام استارباکس، مفهوم تجمع يا اجتماع را در ذهن ترسيم مي‌کند که همان چيزي است که استارباکس قصد فروشش را دارد. موفقيت استارباکس تنها به کشور آمريکا محدود نبوده و اين نام محبوبيت و موفقيت جهاني دارد. امروزه در خيابان‌هاي مختلف بسياری از شهرهای بزرگ جهان، کافي‌شاپ‌هاي استارباکس به چشم مي‌خورد. حدود 130 هزار نفر در شعبه‌های مختلف اين فروشگاه فعاليت می‌کنند و در سال گذشته ميلادی با فروش معادل 10 ميليارد دلار، سود خالصي بالغ بر 400 ميليون دلار به دست آورده است.

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد مورخ 8 خرداد 1389

سید حمیدرضا عظیمی

سید حمیدرضا عظیمی، دانش آموخته مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی امیرکبیر در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی با گرایش بازاریابی از دانشگاه شهید بهشتی و دکتری مدیریت از دانشگاه علامه طباطبایی که از سال 1382 فعال فضای تجارت الکترونیک بوده و هم اکنون از مدرسین مدیریت بازاریابی و به طور مشخص بازاریابی اینترنتی (Digital Marketing) است. رزومه کامل من را اینجا ببینید

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا