به طور کلی دو نوع صورت مالی وجود دارد، ترازنامه و صورت سود و زیان. اگر میخواهید به اوضاع مالی و عملکرد شرکت پی ببرید، باید هر دو نوع صورت را بررسی کنید. ما اینجا به بررسی صورت سود و زیان میپردازیم. در صورت سود و زیان، درامد ها و هزینه ها لحاظ میشود و میتوان به سود آوری شرکت پی برد.
هرچه بتوان داده های بیشتر برای سالهای مختلف یک شرکت بدست آورد، بهتر است. چراکه میتوانید روند تغییرات را ببینید، به داده هایی مثل درامد و هزینه ها نگاه کنید، 
و از خودتان بپرسید: از یک سال تا سال دیگر چه اتفاقی افتاده است؟ و به تغییرات اعداد در سالهای مختلف توجه کنید. این یکی از روش های بررسی داده هاست.
روش دیگر این است که به هزینه ها نگاه کنید و بگویید: اگر 1 دلار درامد داشته باشم و 80 سنت هزینه، سود 20 سنت خواهد بود. باید بفهمم که این 80 سنت صرف چه مخارجی شده است. چه مقدار هزینه فروش، چه مقدار هزینه کلی و چه مقدار صرف تحقیق و توسعه شده است.
به جای اینکه داده ها را خط به خط بخوانیم، باید به روابط بین حاشیه سود ناخالص و نسبت هزینه به درامد توجه کرد.( نسبت هزینه به درامد به ما میگوید مثلا برای اینکه یک دلار درامد داشته باشیم، چند سنت باید خرج کنیم.) این کار، به ما کمک میکند که بفهمیم تمایل شرکت در سرمایه گذاری در کجا ها است.
توجه داشته باشید با احتیاط عمل کنید. حتی زمانی که شروع به تحلیل داده ها برای نقاط بحرانی میکنید، نمیتوانید مطمئن باشید که همه دلایل بحرانی شدن را فهمیده اید. معمولا وقتی مردم میبینند که هزینه های فروش افزایش یافته است، میپندارند که یا تعداد فروشنده ها بیشتر شده است یا مثلا تبلیغ افزایش یافته است. ولی، اگر بخواهیم رو راست باشیم، این استدلال ممکن است درست نباشد. چرا که در دل هزینه های فروش، ممکن است هزینه های دیگری باشد که در هزینه های فروش دسته بندی شده است، اما مستقیما به فروش مربوط نباشد. مانند هزینه های بالاسری یا به روز رسانی نرم افزار فروش. برای هزینه های تحقیق و توسعه هم همینطور است. مردم معمولا فکر میکنند میتوانند با توجه به کاهش یا افزایش هزینه های تحقیق و توسعه، به میزان نوآوری شرکت پی ببرند. اما لزوما این استدلال درست نیست. ممکن است بعضی هزینه های بالاسری یا برخی هزینه های منابع انسانی در آن گنجانده شده باشد که ربطی به نوع آوری ندارد.
شاید خیلی ها دوست نداشته باشند روی این چیز ها وقت بگذارند، اما نکته مهم در ارتباط با اعداد این است که معمولا اعداد گمراهتان نمیکنند و به عمد بهتان دروغ نمیگویند. اگر آن ها را بررسی کنید، خیلی چیز ها را به شما نشان میدهند. بنابراین اگر بتوانید تمام جوانبشان را بررسی کنید، میتوانید نسبت به درست بودن نتیجه ای که به دست آورده اید، مطمئن باشید.
معمولا ما شرکت های تولیدی را بررسی میکنیم. این شرکت ها بر خلاف شرکت های خدماتی، به خاطر تولید چند انواع محصول، هزینه های فروش زیادی دارند. به دلیل هزینه های زیاد اداری و عمومی، ممکن است این هزینه ها از هزینه های فروش و بازار یابی بیشتر شود، که در این صورت بهتر است محصول را خرده فروشی کنند یا از طریق خرید های گروهی به فروش برسانند. این شرکت ها معمولا هزینه تحقیق و توسعه اندکی (کمتر از یک درصد) دارند. اگر این طور باشد، یعنی شرکت تولید کننده انبوه محصول بادوام است.
ویژگی خوب صورت سود و زیان این است که با یاد گرفتن استراتژی تحلیل آن، میتوان مثل اشعه ایکس سلامت شرکت را تشخیص داد.
